| Nội dung | Phong trào Cần Vương | Khởi nghĩa Yên Thế |
|---|---|---|
| Tư tưởng | Hưởng ứng Dụ Cần Vương | Không chịu sự chi phối của Dụ Cần Vương |
| Phương hướng đấu tranh | Đánh đuổi Pháp, giành độc lập dân tộc, khôi phục chế độ phong kiến | Chống lại chính sách bình định của Pháp |
| Lãnh đạo | Các văn thân, sĩ phu yêu nước | Nông dân có uy tín |
| Phạm vi, quy mô | Rộng lớn ở Bắc Bộ và Trung Bộ; kéo dài 11 năm (1885–1896) | Chủ yếu tại Yên Thế (Bắc Giang); kéo dài 30 năm (1884–1913) |
| Họ tên | Thành phần xã hội | Nội dung đề nghị cải cách |
|---|---|---|
| Nguyễn Trường Tộ | Những văn thân, sĩ phu, công giáo yêu nước | Chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển nông nghiệp, công thương nghiệp, tài chính, chỉnh đốn võ bị, mở rộng ngoại giao, cải tổ giáo dục. |
| Trần Đình Túc, Nguyễn Huy Tế | Mộ dân khai khẩn đất hoang | |
| Đinh Văn Điền | Mở các cơ sở buôn bán ở cửa biển Trà Lí, khai mỏ, đóng tàu, chấn chỉnh quốc phòng | |
| Phạm Phú Thứ | Chấn chỉnh võ bị; mở cửa thông thương giao thiệp với nước ngoài | |
| Nguyễn Lộ Trạch | Chấn hưng dân khí, khai thông dân trí, bảo vệ đất nước |